Odporność chemiczna materiałów używanych w Oringach i Simmeringach: Kompletny przewodnik
Posted by      09/30/2024 14:09:15     Home    Comments 0
Odporność chemiczna materiałów używanych w Oringach i Simmeringach: Kompletny przewodnik

Odporność chemiczna materiałów używanych w Oringach i Simmeringach

Oringi i simmeringi, które pełnią funkcję uszczelniaczy w wielu gałęziach przemysłu, często mają bezpośredni kontakt z różnymi substancjami chemicznymi. Właściwy dobór materiału elastomerowego, z którego są wykonane, ma kluczowe znaczenie dla zachowania długotrwałej szczelności i odporności na różnorodne media chemiczne. Materiały takie jak EPDM, NBR, HNBR, VMQ, TFE/P, FKM oraz FFKM wykazują zróżnicowaną odporność na różnorodne chemikalia, dlatego wybór odpowiedniego elastomeru zależy od konkretnej aplikacji i środowiska pracy.

Skala odporności chemicznej elastomerów:

W poniższej tabeli przedstawiono odporność chemiczną wybranych materiałów oringów w kontakcie z różnorodnymi mediami chemicznymi. Skala odporności przedstawiona jest w trzech stopniach:

TAK - materiał zalecany (brak lub niewielki stopień deformacji elastomeru)
Dopuszczalny - materiał dopuszczalny (deformacja elastomeru od średniego do dużego)
NIE - materiał niezalecany

Medium EPDM NBR HNBR VMQ TFE/P FKM FFKM
aceton Tak Nie Nie Dopuszczalny Nie Nie Tak
acetylen Tak Tak Tak Tak Tak Tak Tak
akrylan butylu Nie Nie Nie - - Nie Tak
akrylan etylu Tak Nie - Tak - Nie Tak
akrylan metylu Tak Nie Nie Dopuszczalny - Nie Tak
akrylonitryl (nitryl kwasu akrylowego) Nie Nie Nie Dopuszczalny - Dopuszczalny Tak
aldehyd benzoesowy Tak Nie Tak Tak Tak Nie Tak
alkohol amylowy (pentanol) Tak Tak - Nie - Tak Tak
alkohol benzylowy Tak Nie Tak Tak Tak Tak Tak
alkohol butylowy (butanol) Tak Tak Tak Tak Tak Tak Tak
alkohol dwuacetonowy Tak Nie Nie Tak - Nie Tak
alkohol etoksyetylowy (CELLOSOLVE) Tak Dopuszczalny Dopuszczalny - - Nie Tak
alkohol etylowy (etanol) Tak Tak Tak Tak - Tak Tak
alkohol izopropylowy Tak Tak Tak Tak - Tak Tak
alkohol metylowy (metanol) Tak Tak Tak Tak - Dopuszczalny Tak
alkohol n-propylowy (propanol-1) Tak Tak Tak Tak - Tak Tak
amoniak (bezwodny) Tak Tak Tak Dopuszczalny - Nie Tak
amoniak (stan gazowy, niska temperatura) Tak Tak Tak Tak - Dopuszczalny Tak
amoniak (stan gazowy, wysoka temperatura) Tak Nie Nie Tak - Nie Tak
anilina Tak Nie Tak Nie - Dopuszczalny Tak
asfalt (wg DIN 55946) Nie Tak - Nie - Tak Tak
azot Tak Tak Tak Tak - Tak Tak
azotan (V) żelaza(III) Tak Tak Tak - - Tak Tak
azotan amonu (roztwór wodny) Tak Tak Tak - Tak Tak Tak
azotan glinu (roztwór wodny) Tak Tak Tak - - Tak Tak
azotan ołowiu (roztwór wodny) Tak Tak Tak Tak Tak Tak Tak
azotan potasu (roztwór wodny) Tak Tak Tak Tak - Tak Tak
azotan propylu Tak Nie Tak Nie Tak Tak Tak
azotan sodu (roztwór wodny) Tak Tak Tak Tak Tak Tak Tak
azotan srebra Tak Tak Tak Tak Tak Tak Tak

Medium EPDM NBR HNBR VMQ TFE/P FKM FFKM
barwnik anilinowy Tak Nie Nie Dopuszczalny - Tak Tak
benzen Nie Nie Nie Nie Dopuszczalny Tak Tak
benzoesan benzylu Tak Nie - - - Tak Tak
benzoesan butylu Tak Nie - - - Tak Tak
benzoesan etylu Tak Nie - Dopuszczalny Tak Tak Tak
benzyna (ligorina) Nie Tak - Nie - Tak Tak
bezwodnik kwasu octowego Tak Dopuszczalny Nie Dopuszczalny Tak Dopuszczalny Tak
boran pentylu Nie Tak Tak - - Tak Tak
boran sodu (roztwór wodny) Tak Tak Tak Tak Tak Tak Tak
brom (bezwodny) Nie Nie - Nie - Tak Tak
bromek metylu (bromo-metan) Nie Tak Tak - - Tak Tak
bromobenzen Nie Nie Nie Nie - Tak Tak
butadien Dopuszczalny Nie - Nie - Tak Tak
butan Nie Tak Tak Nie - Tak Tak
butylen (buten) Nie Tak Tak Nie - Tak Tak
butyloamina Tak Dopuszczalny Dopuszczalny Nie - Dopuszczalny Tak
Medium EPDM NBR HNBR VMQ TFE/P FKM FFKM
chlor, suchy Nie Nie Dopuszczalny Nie Tak Tak Tak
chlor, wilgotny Dopuszczalny Nie Dopuszczalny Nie Tak Tak Tak
chlorek acetylu (chlorek kwasu octowego) Nie Nie Nie Dopuszczalny Tak Tak Tak
chlorek amonu (roztwór wodny) Tak Tak Tak - - Tak Tak
chlorek baru (roztwór wodny) Tak Tak Tak - - Tak Tak
chlorek benzoylu Nie Nie - - Tak Tak Tak
chlorek benzylu Nie Nie - Nie Tak Tak Tak
chlorek cynku (roztwór wodny) Tak Tak Tak Tak Tak Tak Tak
chlorek cyny (II) (roztwór wodny) Tak Tak Tak Tak Tak Tak Tak
chlorek cyny (IV) (roztwór wodny) Tak Tak Tak Tak Tak Tak Tak
chlorek etylenu Dopuszczalny Nie - Nie - Tak Tak
chlorek glinu (roztwór wodny) Tak Tak Tak Tak Tak Tak Tak
chlorek izopropylu Nie Nie Nie Nie Tak Tak Tak
chlorek magnezu (roztwór wodny) Tak Tak Tak Tak Tak Tak Tak
chlorek metylenu (dichlorometan) Dopuszczalny Nie Nie Tak Tak Tak Tak
chlorek metylu (chlorometan) Dopuszczalny Nie Tak Tak Tak Tak Tak
Medium EPDM NBR HNBR VMQ TFE/P FKM FFKM
dekalina Nie Nie - Nie - Tak Tak
dekan Nie Tak Tak Tak - Tak Tak
dietyloamina Tak Tak - Tak - Tak Tak
diizopropylobenzen Nie Nie - - - Tak Tak
diizopropyloketon Tak Nie - Nie - Tak Tak
dioksan (dwuoksan) Tak Nie Nie Nie Tak Tak Tak
dioksolan Tak Nie Nie Nie Tak Tak Tak
dipenten (rozpuszczalnik do lakieru) Nie Tak Tak Nie - Tak Tak
dodekan chloru Nie Nie Nie Nie - Tak Tak
dwuaceton Tak Nie - Tak - Tak Tak
dwubromometylobenzen Nie Nie Nie Nie - Tak Tak
dwubutyloamina Dopuszczalny Nie - Tak - Tak Tak
dwuchlorek kobaltu (roztwór wodny) Tak Tak Tak Tak - Tak Tak
dwuchromian potasu (roztwór wodny) Tak Tak Tak Tak - Tak Tak
dwucykloheksyloamina Nie Dopuszczalny Dopuszczalny Nie - Tak Tak
dwuetylobenzen Nie Nie Nie Nie - Tak Tak
Medium EPDM NBR HNBR VMQ TFE/P FKM FFKM
epichlorohydryna Tak Nie Nie Nie - Tak Tak
ester butylowy kwasu stearynowego Dopuszczalny Tak Tak - Tak Tak Tak
ester kwasu krzemowego Nie Tak Tak Nie - Tak Tak
etan Nie Tak - Nie - Tak Tak
etanoloamina Tak Nie - Tak - Tak Tak
etanoloamina (kolamina) (MEA) Tak Tak - Tak Tak Tak Tak
eter anzul (środek znieczulający) Dopuszczalny Dopuszczalny - Dopuszczalny Tak Tak Tak
eter dibutylowy glikolu dietylenowego (Carbitol) Tak Nie Dopuszczalny Nie - Tak Tak
eter dichloro-izopropylowy Dopuszczalny Nie Nie Nie - Tak Tak
eter dietylowy (eter etylu) Dopuszczalny Nie - Nie - Tak Tak
eter dimetylowy Nie Tak - Tak - Tak Tak
eter dwubenzylowy Tak Nie Nie Nie - Tak Tak
eter dwubutylowy Dopuszczalny Nie Nie Nie - Tak Tak
eter dwumetylowy Nie Tak Tak Tak - Tak Tak
eter fenylowo-eytlowy (fenetol) Nie Nie Nie Nie - Tak Tak
eter izopropylowy Nie Nie Nie Nie - Tak Tak
Medium EPDM NBR HNBR VMQ TFE/P FKM FFKM
fenoksybenzen (eter fenylowy) Nie Nie Nie Nie Tak Tak Tak
fenol (hydroksybenzen) Tak Nie Nie Dopuszczalny Tak Tak Tak
fluor (płynny) Nie Nie - Nie Tak Tak Tak
fluorek glinowy (roztwór wodny) Tak Tak - - Tak Tak -
fluorobenzen Nie Nie - - Tak Tak Tak
Fluorolube Tak Tak Tak Tak Tak Tak Tak
fosforan tributoksyetylowy Tak Nie Tak Dopuszczalny Tak Tak Tak
fosforan trójbutylowy (TBP) Tak Nie Tak Tak Tak Tak Tak
fosforan trójoktylu Tak Nie - - Tak Tak Tak
Freon 11 (trichlorofluorometan) Nie Tak Tak Nie Tak Tak Tak
Freon 112 Nie Tak Tak Nie Tak Tak Tak
Freon 113 (trichlorotrifluoroetan) Dopuszczalny Tak Tak Tak Tak Tak Tak
Freon 114 (dichlorotetrafluoroetan) Tak Tak Tak Tak Tak Tak Tak
Freon 114 B2 Nie Tak - - Tak Tak Tak
Freon 115 (chlorpentafluoretan) Tak Tak - - Tak Tak Tak
Freon 12 (dichlorodifluorometan) Tak Tak Tak Tak Tak Tak Tak
Medium EPDM NBR HNBR VMQ TFE/P FKM FFKM
gaz gardzielowy (gaz wielkopiecowy) Nie Nie Nie Tak - Tak Tak
gaz generatorowy Nie Tak - Tak - Tak Tak
gaz koksowniczy Nie Nie Nie Tak - Tak Tak
gaz musztardowy (iperyt siarkowy) Tak - - Tak - Tak Tak
gaz płynny (LPG) Nie Tak Tak Dopuszczalny - Tak -
gaz ziemny Nie Tak Tak Tak - Tak Tak
gliceryna (glicerol; E422) Tak Tak - Tak - Tak Tak
glikol (1,2-diol) Tak Tak Tak Tak - Tak Tak
glikol dietylenowy (dwuglikol) Tak Tak - Tak - Tak Tak
glikol etylenowy (etan-1,2-diol) Tak Tak Tak Tak - Tak Tak
glokol etylu (CARBITOL) Tak Tak Tak Tak - Tak Tak
glukoza (cukier gronowy, dekstroza) Tak Tak Tak Tak - Tak Tak
Medium EPDM NBR HNBR VMQ TFE/P FKM FFKM
heksan Nie Tak Tak Nie - Tak Tak
heksanol Dopuszczalny Tak - Tak - Tak Tak
heksen Nie Tak Tak Nie - Tak Tak
hydrazyna Tak Tak Nie Dopuszczalny - Tak Tak
hydrochinon Tak Dopuszczalny Tak - - Tak Tak
hydrochlorek anilinowy Tak Tak Tak - - Tak Tak
Medium EPDM NBR HNBR VMQ TFE/P FKM FFKM
izobutanol Tak Tak Tak Tak - Tak Tak
izoforon Dopuszczalny Nie Tak Nie Tak Tak Tak
izooktan Nie Tak Tak Nie Tak Tak Tak
izookten (diizobutylen) Nie Tak Tak Nie Tak Tak Tak
Medium EPDM NBR HNBR VMQ TFE/P FKM FFKM
kąpiel galwaniczna do chromowania Tak - Nie Nie Tak Tak Tak
kąpiel galwaniczna do innych metali Tak Tak Tak Nie Tak Tak Tak
karbaminian Tak Dopuszczalny - - - Tak Tak
kerozyna (nafta świetlna ; wg DIN 51636) Nie Tak Tak Nie Tak Tak Tak
keton metylowo-izobutylowy (MBK) Tak Nie Nie Dopuszczalny Tak Tak Tak
krezol (metylofenol) Nie Nie - Nie Tak Tak Tak
krzemian etylu Tak Tak - - Tak Tak Tak
ksylen (dwumetylobenzen) Nie Nie Nie Nie Tak Tak Tak
Medium EPDM NBR HNBR VMQ TFE/P FKM FFKM
lakier Nie Tak Tak Nie - Tak Tak
lakier celulozowy Nie Nie Nie Nie - Tak Tak
ligorina Nie Tak Tak Nie - Tak -
lindol (płyn hydrauliczny) Tak Nie Tak Dopuszczalny - Tak Tak
ług alkaliczny Tak Tak - Tak - Tak Tak
ług siarczanowy Tak Tak - Nie - Tak Tak
Medium EPDM NBR HNBR VMQ TFE/P FKM FFKM
masło (tłuszcz zwierzęcy) Tak Tak Tak Tak - Tak Tak
merkaptan etylu (metanotiol) Dopuszczalny Nie - Tak - Tak Tak
metafosforan sodowy (roztwór wodny) Tak Tak Tak - - Tak Tak
metakrylan metylu (MMA) Dopuszczalny Nie Nie Tak - Tak Tak
metan Nie Tak Tak Nie - Tak Tak
metylobutyloketon (keton metylowo butylowy) Tak Nie Nie Dopuszczalny - Tak Tak
metyloetyloketon (MEK) Tak Nie - Nie - Tak Tak
metylopentan Nie Nie Nie Nie - Tak Tak
mieszanka bordeaux'owa Tak Tak - Tak - Tak Tak
mleko Tak Tak Tak Tak - Tak Tak
Medium EPDM NBR HNBR VMQ TFE/P FKM FFKM
n-heksaaldehyd Tak Nie - Tak - Tak Tak
N-metyloanilina (MMA) Tak Nie Nie - - Tak Tak
n-oktan Nie Tak Tak Nie - Tak Tak
nadsiarczan amonu (roztwór wodny) Tak Nie Nie - - Tak Tak
nadtlenek sodu (roztwór wodny) Tak Tak Tak - - Tak Tak
nadtlenek wodoru (90%) Tak Nie Tak Nie - Tak Tak
nadtlenoboran sodu (roztwór wodny) Tak Tak Tak Tak - Tak Tak
naftalen Nie Nie Nie Nie - Tak Tak
naftalen pentylu Nie Nie Nie Nie - Tak Tak
nitrobenzen Tak Nie Nie Tak - Tak Tak
Medium EPDM NBR HNBR VMQ TFE/P FKM FFKM
ocet Tak Tak Tak Tak - Tak Tak
octan amylu (olej bananowy) Dopuszczalny Nie Nie Nie - Tak -
octan cynkowy (roztwór wodny) Tak Tak - Nie - Tak Tak
octan etylu (ester etylowy kwasu octowego) Tak Nie - Tak - Tak Tak
octan glinu (roztwór wodny) Tak Tak - Tak - Tak Tak
octan izopropylu Tak Nie Nie Nie - Tak Tak
octan metylu Tak Nie - Nie - Tak Tak
octan miedzi (II) (roztwór wodny) Tak Tak Tak Tak - Tak Tak
octan n-butylu (ester butylowy kwasu octowego) Dopuszczalny Nie Nie Nie - Tak Tak
octan n-propylu (ester propylowy kwasu octowego) Tak Nie Nie Nie - Tak Tak
Medium EPDM NBR HNBR VMQ TFE/P FKM FFKM
p-cymen (izopropylotoluen) Nie Nie Tak Nie - Tak Tak
para wodna (> 149°C) Dopuszczalny Nie Tak Nie - Tak Tak
para wodna(< 149°C) Tak Nie Tak Dopuszczalny Tak Tak Tak
pięciofluorek jodu Nie Nie Nie Nie - Tak Tak
pinen Nie Tak - Nie - Tak Tak
piperydyna Nie Nie Nie Nie - Tak Tak
pirol Dopuszczalny Nie - Tak - Tak Tak
pirydyna Tak Nie Tak Nie - Tak Tak
piwo Tak Tak Tak Tak - Tak -
płyn do czyszczenia tekstyliów Nie Dopuszczalny Tak Tak - Tak Tak
Medium EPDM NBR HNBR VMQ TFE/P FKM FFKM
ropa naftowa Nie Tak Tak Nie - Tak Tak
ropa naftowa, < 121 °C Nie Tak - Tak - Tak Tak
ropa naftowa, >121°C Nie Nie Nie Nie - Tak Tak
rozpuszczalnik do lakieru Nie Nie Nie Nie - Tak Tak
roztwór boraksu rodzimego (tinkal) Tak Tak Tak Tak - Tak Tak
roztwór detergentu (syntetyczny związek powierzchniowo czynny) Tak Tak - Tak - Tak Tak
roztwór do bejcowania Dopuszczalny Nie Nie Nie - Tak Tak
roztwór mydła Tak Tak Tak Tak - Tak Tak
roztwór sacharozy (cukier trzcinowy) Tak Tak - Tak - Tak Tak
roztwór wapienno-siarkowy Tak Nie Tak Tak - Tak Tak
Medium EPDM NBR HNBR VMQ TFE/P FKM FFKM
salicylan metylu Tak Nie - - - Tak Tak
salicylan sodu (roztwór wodny) Tak Tak Tak - - Tak Tak
salmiak (chlorek amonu) Tak Tak Tak Tak - Tak Tak
sebacynian dwubenzylowy Tak Nie - Nie - Tak Tak
sebacynian dwubutylu (DBS) Tak Nie - Nie - Tak Tak
sebacynian dwuetylowy Tak Tak - Tak - Tak Tak
sebacynian dwuoktylu (DOS) Tak Nie - Tak - Tak Tak
siarczan (VI) miedzi (II) (roztwór wodny) Tak Tak Tak Tak - Tak Tak
siarczan (VI) niklu (II) (roztwór wodny) Tak Tak Tak Tak - Tak Tak
siarczan amonowy (roztwór wodny) Tak Tak Tak - - Tak Tak
Medium EPDM NBR HNBR VMQ TFE/P FKM FFKM
tanina (kwas garbnikowy) Tak Tak Tak Tak Tak Tak Tak
terpentyna (sylwestren) Nie Tak Tak Nie - Tak Tak
terpineol Dopuszczalny Tak Tak - - Tak Tak
tetrabromoetan Nie Nie - Nie - Tak Tak
tetrabromometan (czterobromek węgla) Nie Nie - Nie - Tak Tak
tetrachloroetylen Nie Nie Nie Nie Tak Tak Tak
tetralina (1,2,3,4-tetrahydronaftalen) Nie Nie Nie Nie Tak Tak Tak
tetratlenek (di)azotu Dopuszczalny Nie Nie Nie - Tak Tak
tiosiarczan sodu (roztwór wodny) Tak Tak - Tak Tak Tak Tak
tlen, (93-204°C) Dopuszczalny Nie Tak Tak Tak Tak Tak
Medium EPDM NBR HNBR VMQ TFE/P FKM FFKM
wapno do bielenia Tak Tak Tak Tak - Tak Tak
węglan amonu (roztwór wodny) - Nie - Tak - Tak Tak
whisky & wino Tak Tak Tak Tak - Tak -
woda Tak Tak Tak Tak - Tak Tak
woda bromowa Tak Nie Dopuszczalny Tak - Tak Tak
woda królewska Dopuszczalny Nie Nie Nie - Tak Tak
woda słona Tak Tak Tak Tak - Tak Tak
wodór gazowy Tak Tak Nie Dopuszczalny - Tak Tak
wodorosiarczan sodu (roztwór wodny) Tak Tak Tak Tak - Tak Tak
wodorotlenek amonu (stężony) Tak Nie - Tak - Tak Tak
Medium EPDM NBR HNBR VMQ TFE/P FKM FFKM
żelatyna Tak Tak - Tak - Tak Tak
zeolit Tak Tak Tak - - Tak Tak
zielona zawiesina siarczanów Tak Tak Tak Tak - Tak Tak

Jak interpretować tabelę?

Tabela dostarcza szczegółowych informacji na temat reakcji różnych elastomerów na kontakt z popularnymi chemikaliami. Na przykład, EPDM jest szczególnie odporny na działanie substancji takich jak aceton, etanol czy amoniak, ale nie nadaje się do stosowania w kontakcie z benzyną czy bromem. Z kolei NBR sprawdza się doskonale w aplikacjach, gdzie występuje kontakt z paliwami naftowymi, ale może być uszkodzony przez aceton lub brom.

Kluczowe materiały elastomerowe:

  • EPDM (Etylopropylenowy kauczuk dienowy) – elastomer odporny na ozon, starzenie i warunki atmosferyczne. Niezalecany do kontaktu z ropą naftową i paliwami naftowymi.
  • NBR (Kauczuk nitrylowy) – popularny wybór w aplikacjach związanych z olejami i paliwami. Odporny na płyny ropopochodne, ale nieodporny na aceton czy silne kwasy.
  • HNBR (Uwodorniony kauczuk nitrylowy) – ulepszona wersja NBR z większą odpornością na ciepło i ozon, stosowana w przemyśle motoryzacyjnym i olejowym.
  • VMQ (Kauczuk silikonowy) – elastyczny zarówno w wysokich, jak i niskich temperaturach, odporny na wiele chemikaliów, ale podatny na uszkodzenia w kontakcie z olejami.
  • FKM (Fluorokauczuk, Viton) – elastomer odporny na wysokie temperatury, paliwa i agresywne chemikalia. Powszechnie stosowany w przemyśle lotniczym i motoryzacyjnym.
  • FFKM (Perfluoroelastomer) – najwyższa odporność chemiczna, stosowany w trudnych warunkach chemicznych, gdzie inne elastomery nie są w stanie przetrwać.

Podsumowanie:

Odporność chemiczna materiałów używanych w oringach i simmeringach jest kluczowa dla zapewnienia długotrwałej szczelności i wydajności. Dobór odpowiedniego elastomeru w zależności od środowiska pracy ma istotny wpływ na skuteczność uszczelnienia i trwałość elementów. Wybór właściwego materiału pozwala zminimalizować ryzyko awarii i przedłużyć żywotność maszyn i urządzeń.

Słowa kluczowe: odporność chemiczna, elastomery, oringi, simmeringi, NBR, EPDM, FKM, FFKM, uszczelki przemysłowe, szczelność

Comments ()

Related Posts:

All Post

Leave a Reply